Stel, je hebt een prachtig schrijftalent. Dan wil je dat natuurlijk graag gebruiken. Daar zijn legio mogelijkheden voor. En toch kun je jezelf geweldig in de weg zitten, waardoor je talent niet ten volle aan het licht komt. In dit artikel zetten we vijf talentondermijnende strategieën op een rij.
Ontkennen
De grootste vorm van misbruik van je talent is ontkennen dat je het hebt. Als jij ervan overtuigd bent dat er een schrijftalent in je schuilt, moet je dit allereerst erkennen en het vervolgens zien als een aspect van je persoonlijkheid dat het recht heeft zich te manifesteren en ontwikkelen. Je hoeft je er niet voor te schamen, het is geen ijdelheid, je wordt er niet voor gestraft en wanneer iemand je toch zou uitlachen omdat je een schrijver bent, moet je juist laten zien dat het een waardevolle gave is en aan het schrijven gaan.
Kleineren
De tweede soort van misbruik is kleinering; je kent het wel: ‘Ik doe maar wat,’ of: ‘Ik hoop dat het wat is.’ Je degradeert hiermee je talent tot een probeersel, in plaats van het op waarde te schatten als een gegeven op zichzelf. Vaak worden uitspraken als hierboven niet gedaan uit bescheidenheid. Ze laten veeleer een gebrek aan zelfbewustzijn en doelgerichtheid zien. Meet je talent niet af aan je gebreken, dan kan het groeien.
Te vondeling leggen
Soms wil je graag je tekst publiceren door aan een schrijfwedstrijd mee te doen, want als je wint, kan iedereen je talent zien! Op zich is dat natuurlijk prachtig, maar kijk altijd of je misschien je talent niet te vondeling legt. Er zijn organisaties die enkel schrijfwedstrijden uitschrijven voor eigen gewin. In de kleine letters staat dan dat jouw tekst gebruikt mag worden om promotie te maken voor hun activiteiten. Sommigen zijn ook niet te beroerd om munt te slaan uit jouw inspanningen, terwijl er helemaal niets tegenover staat, nog niet eens de garantie van het vermelden van je naam. Als je hierin meegaat – uit een misplaatste vorm van ijdelheid – dan misbruik je je talent. Weeg daarom altijd goed af waar je het voor inzet.
Afhankelijk opstellen
Hetzelfde geldt wanneer je je werkt instuurt naar een uitgeverij. Weersta de neiging om je te richten naar wat je veronderstelt dat norm is in Letterenland. Vooral beginnende schrijvers zijn geneigd zich te focussen op wat ze denken dat ‘hoort’. Daarmee onderwerpen ze zich à priori aan criteria die ze niet kennen, waaraan ze vervolgens uiteraard niet kunnen voldoen.
Je kunt er beter vanuit gaan dat je talent een kracht op zichzelf is, die zijn eigen spoor kan trekken. Kom je dan in contact met vertegenwoordigers van het werkveld, zoals redacteuren of literair agenten, dan is het altijd nog vroeg genoeg om met deze mensen je tekst van het nodige voegwerk te voorzien, zodat het aan normen voldoet waarover je het samen eens bent.
Iets anders willen dan je kunt
Al kun je nog zo prachtig schrijven, je werk moet wel in overeenstemming zijn met het genre dat je beoefent. Dat klinkt heel logisch, maar stel dat je goed bent in het schrijven van sprookjes, maar dat je kiest voor chicklit, omdat je daar een grotere markt voor ziet en omdat je bedenkt dat er ook wel overeenkomsten zijn tussen sprookjes en damesromans.
Het is een geweldige vergissing om je talent in te zetten voor een doel waar het niet past. Ook dit is een vorm van misbruik.
Kort en goed
Waardeer je schrijfvermogens, pas ze toe op de manier zoals bij jou past, bescherm je werk en geniet ervan! Dat is het belangrijkst! Publicatie en eer komen op het tweede plan.
